Trong thực tế, nhiều dự án nhà ở thương mại, khu đô thị, nghỉ dưỡng… được triển khai thông qua thu hồi đất của dân với lý do “phát triển kinh tế - vì lợi ích quốc gia”. Tuy nhiên, ranh giới giữa lợi ích công và lợi ích tư trong các dự án này không hề dễ phân định. Vậy pháp luật hiện hành, đặc biệt là Luật Đất đai 2024, quy định như thế nào?
📌
Tình huống thực tế:
Ông B ở phường Vinh Hưng, tỉnh Nghệ An bị thu hồi 1.000 m² đất nông nghiệp để làm dự án “khu đô thị sinh thái” do một tập đoàn bất động sản thực hiện. Ông phản ánh: “Nếu là khu công nghiệp hay đường công cộng tôi sẵn sàng giao đất, nhưng làm nhà ở thương mại thì sao lại thu hồi đất của tôi theo hình thức bắt buộc?”
⚖️
1. Luật Đất đai 2024 – Quy định chặt chẽ hơn về mục đích “phát triển kinh tế”
Theo
Điều 78 và 79 Luật Đất đai 2024, Nhà nước chỉ được thu hồi đất vì mục đích phát triển kinh tế trong các trường hợp sau:
- Dự án đầu tư công, có ý nghĩa chiến lược quốc gia;
Dự án phát triển khu đô thị, nhà ở thương mại có quy mô lớn, phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
Dự án BT (xây dựng – chuyển giao) hoặc PPP (đối tác công tư) nếu đáp ứng yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật, xã hội thiết yếu.
👉 Những
dự án tư nhân không thuộc quy hoạch cấp tỉnh, hoặc không có đánh giá tác động xã hội rõ ràng
sẽ không được thu hồi đất bằng hình thức cưỡng chế.
⚖️
2. Ranh giới lợi ích công – tư: Luật yêu cầu minh bạch và đánh giá độc lập
✅ Theo
Điều 9 và 78 Luật Đất đai 2024:
- Phải có đánh giá tác động xã hội – môi trường – tái định cư;
Phải công khai thông tin dự án, nhà đầu tư, phương án sử dụng đất;
Phải tổ chức lấy ý kiến người dân trong vùng bị thu hồi đất;
Việc phê duyệt thu hồi phải dựa trên quyết định của UBND cấp tỉnh, không được tự ý thực hiện.
🛑 Nếu
chưa có quyết định phê duyệt dự án theo đúng trình tự, việc thu hồi đất
có thể bị coi là trái pháp luật.
📊
3. Người dân có quyền gì nếu nghi ngờ việc thu hồi không đúng mục đích công
- Khiếu nại đến Chủ tịch UBND tỉnh, yêu cầu rà soát lại dự án;
Đề nghị công khai báo cáo đánh giá tác động và phương án tái định cư;
Nếu không thỏa đáng, có thể khởi kiện quyết định thu hồi đất ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền để được giải quyết.
🧠
Lời khuyên từ LUẬT SƯ GIỎI – LUẬT THỰC CHIẾN:
Trong giai đoạn chuyển giao Luật Đất đai 2024,
nhiều địa phương có thể áp dụng sai tinh thần luật mới. Người dân cần nắm rõ: không phải dự án nào gắn mác “phát triển kinh tế” cũng được quyền thu hồi đất của dân.
Hãy để
luật sư đất đai đồng hành, rà soát pháp lý và bảo vệ quyền sử dụng đất hợp pháp của gia đình.
📞
Liên hệ tư vấn – LUẬT SƯ ĐẤT ĐAI – LUẬT SƯ GIỎI – LUẬT SƯ UY TÍN
💼 Văn phòng Luật sư Tuổi Trẻ – Luật Thực Chiến
📞 Hotline:
0911 881 122
🌐 Website:
luatsugioinghean.com
📘 Fanpage:
LUẬT THỰC CHIẾN